Deze website wordt niet langer ondersteund in Internet Explorer. Update hier je browser voor een betere ervaring.
‘De Nederlander bestaat niet,’ zei koningin Máxima in 2007. En het land was te klein. Ook België kent zijn identiteitscrisissen. Wie is de Vlaming, wie is de Nederlander, en wat zijn wij voor elkaar sinds de Tachtigjarige Oorlog ons scheidde?
Eén van de gevolgen van de Tachtigjarige Oorlog is het uiteenvallen in een protestants Noorden en een katholiek Zuiden, ook mentaal. Hier begonnen ook de wederzijdse stereotyperingen: de Bourgondische, dommige, timide Belg en de vrekkige, arrogante, luidruchtige Nederlander. Beantwoorden die clichés aan een werkelijkheid, of geven zij de werkelijkheid vorm?
Of ook: wat is een volksziel eigenlijk, en hoe rekbaar is die? Maken we die samen, en wie zijn "we" in dat geval? Kan een volksziel zich aanpassen aan de komst van nieuwe landgenoten? Wat zegt het antwoord op die laatste vraag over Nederlands en Vlaams nationalisme vandaag? Met gasten uit Vlaanderen en Nederland onderzoeken we het toeval van de geschiedenis en onze identiteit.
Met o.a. professor Bruno De Wever, historicus aan de Universiteit Gent, NRC-hoofdredacteur Peter Vandermeersch, Gijs van der Ham, senior conservator Geschiedenis bij het Rijksmuseum, Lotte Jensen, hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen, psychiater Glenn Helberg en Kiza Magendane, schrijver en beleidsondernemer.
Artistieke interventies door Anke Verschueren en Selma Franssen. De avond wordt geleid door Sophie Derkzen.
Deze avond kadert in de reeks De Erfenis van de Tachtigjarige Oorlog, waarin we op Nederlands en Vlaams zelfonderzoek trekken. We schijnen ons eigentijdse licht op centrale ideeën uit die Oorlog: nationalisme, zelfbeschikking en tolerantie. Wat betekenen die in 2018? De Rode Hoed en deBuren houden elkaar een Vlaams-Nederlandse spiegel voor en bevragen de paradoxen van de geschiedenis. De aftrap vond plaats op 27 oktober tijdens de Nacht van de Geschiedenis, in en in samenwerking met het Rijksmuseum.
Tickets: €12,50 basisprijs | €10 reductieprijs (CJP, studenten- of stadspas). Reserveren kan via www.rodehoed.nl
Bruno De Wever is historicus, professor aan de UGent en publicist over onder andere de Vlaamse beweging, het Vlaams-nationalisme, de Nieuwe Orde, fascisme en nationaal-socialisme. Hij bekleedt bestuursposities in het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij, het NIOD en National Movements & Intermediary Structures in Europe.
Peter Vandermeersch is sinds 2010 hoofdredacteur van NRC. Voorheen werkte hij o.a. voor De Standaard, eerst als journalist en vervolgens als hoofdredacteur. Hij is auteur van Ik zou zo graag van jullie houden: een Vlaming op zoek naar Nederland (2017).
Glenn Helberg is gespecialiseerd in kinder- en jeugdpsychiatrie en psychiatrie van niet-westerse culturen. Hij is voorzitter van het Overleg Orgaan Caribische Nederlanders (OCAN), lid van de Raad van Advies van het College voor de Rechten van de Mens en lid van de Adviesraad Diversiteit en Integratie (ADI) in Amsterdam. Hij geeft workshops en colleges over (seksuele) diversiteit, culturele psychiatrie, racisme, vaderschap en criminaliteit. Hij is ook Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Kiza Magendane is een Amsterdamse schrijver en beleidsondernemer. Zijn werk richt zich op globalisering, cultuurkritiek, migratie, identiteit en Afrika in de wereld. Hij publiceert in onder meer De Kanttekening, NRC en De Groene Amsterdammer. Hij woont momenteel in Antwerpen en werkt aan een boek over de Nederlandse identiteit in een globaliserende wereld.
Lotte Jensen is hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Ze publiceert over Nederlandse identiteitsvorming, heldenverering en nationalisme. Recente boeken zijn Vieren van vrede. Het ontstaan van de Nederlandse identiteit 1648-1825 (2016) en Wij tegen het water. Een eeuwenoude strijd (2018).
Anke Verschueren neemt haar grote liefde, de taal, overal mee naartoe: van papier naar podium naar podcast. Ze werd derde in de txt-on-stagewedstrijd Naft voor Woord 2017 en ging op Das Mag Zomerkamp. Ze was één van de schrijfresidenten in Parijs (2018). In haar vrije tijd bewerkt ze Middelnederlandse literatuur tot luisterverhalen, doet ze stemmenwerk voor reclamespotjes en zingt ze.
Selma Franssen nam deel aan de Parijsresidentie van deBuren in 2018. Ze schrijft o.m. voor OneWorld, De Morgen, De Standaard, The New Statesman en Vice Nederland. Ze volgde Internationale Onderzoeksjournalistiek, ontving een beurs van het Fonds Pascal Decroos voor haar werk en presenteert de journalistieke lezingenreeks 'Moeilijke Dingen Makkelijk Uitgelegd'. Haar eerste non-fictie boek verschijnt in 2019.
Gijs van der Ham is senior conservator Geschiedenis bij het Rijksmuseum. Hij promoveerde op 'Zeeland 1940-1945', in 1991 bekroond met Dr. L. de Jongprijs. Van 1990 tot en met 2001 was hij stafmedewerker bij het Prins Bernhard Cultuurfonds. 80 jaar oorlog. De geboorte van Nederland is zijn laatste tentoonstelling. Voor het gelijknamige boek schreef hij de hoofdtekst, waarin aan de hand van voorwerpen uit de tentoonstelling de ontwikkeling van de Tachtigjarige Oorlog uiteen wordt gezet.
Dit evenement vond plaats op maandag 3 december 2018
De Rode Hoed, Keizersgracht 102, Amsterdam