Self-city: zelforganisatie als rechtvaardig model voor stedelijke ontwikkeling?

Odisee Campus Brussel biedt een nieuw programma met Universitaire Dinsdaglezingen. Dit jaar biedt de reeks een gevarieerd aanbod van boeiende sprekers met de stad als terugkerend thema. Tijdens deze aflevering staat stedelijke sociale innovatie en zelforganisatie centraal en geven we het woord aan Stijn Oosterlynck (Universiteit Antwerpen) en Justus Uitermark (Erasmus Universiteit Rotterdam).

Lezing Stijn Oosterlynck

Stedelijke sociale innovatie: een geschiedenis die verloren ging

Sinds een aantal jaren promoten Europese en nationale beleidsmakers sociale innovatie als een nieuw paradigma voor sociale interventie. Opvallend daarbij is hoe in het officiële beleidsdiscours de wortels van sociale innovatie in het sociaal bewegingswerk genegeerd worden. In zijn lezing rakelt Stijn Oosterlinck deze verloren geschiedenis van sociale innovatie terug op. Hij laat ons zien hoe ons denken over sociale verandering de voorbije decennia fundamenteel veranderd is. Deze verandering wordt geïllustreerd aan de hand van sociaal innovatieve projecten rond arbeid.

Stijn Oosterlynck (1979) is hoofddocent stadsociologie aan de Universiteit Antwerpen. Hij is woordvoerder van onderzoekscentrum OASeS (Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad) en voorzitter van het Urban Studies Institute. Zijn onderzoek focust zich op lokale sociale innovatie en de veranderende welvaartstaat, sociale stadsvernieuwing en solidariteit in diversiteit.

Lezing Justus Uitermark

Zelforganisatie: een inspirerende maar gevaarlijke belofte

We willen wel een rechtvaardige samenleving maar onze idealen over collectieve welvaart zijn verzand in bureaucratie of werden door privatisering tot koopwaar gemaakt. In dit vacuüm doemt het ideaal van vrijwillige samenwerking en zelfbestuur op. Bewonersbedrijven of online platforms als Wikipedia dienen als voorbeeld voor dit nieuwe ideaal van samenwerking dat de dwang van de staat en de tucht van de markt overbodig maakt. Die beloftes vormen een zuurstof van inspiratie in een samenleving die snakt naar nieuwe manieren om het publieke domein, en dus ook de stad, vorm te geven. Maar juist in die wanhopige zucht schuilt het gevaar dat zelforganisatie verwordt tot een projectie van verlangen in plaats van een realistisch en rechtvaardig model voor stedelijke ontwikkeling.

Justus Uitermark (1978) is bijzonder hoogleraar samenlevingsopbouw aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en universitair hoofddocent sociologie aan de Universiteit van Amsterdam. Hij onderzoekt steden, sociale bewegingen en bestuur.

Foto: © Ruud van der Graaf

Meer over de Universitaire Dinsdaglezingen

Elk academiejaar presenteert hogeschool Odisee en KU Leuven Campus Brussel een nieuw programma Universitaire Dinsdaglezingen met een gevarieerd aanbod van boeiende sprekers. Dit jaar werken deBuren en Muntpunt voor het eerst mee en is de stad het terugkerende thema. Brede maatschappelijke ontwikkelingen laten hun afdruk na in een grootstedelijke context. Ze zijn traceerbaar in de verbeelding van haar bewoners, in de verhalen van nieuwkomers en in de gedrevenheid van burgers om de stad af te stemmen op markante transities zoals diversiteit, densiteit en nieuwe vormen van zelforganisatie. Een overzicht van het programma vindt u hier: