De (on)begrensde mogelijkheden van de buitenlandcorrespondent

Wat stelt onze buitenlandberichtgeving vandaag nog voor? Herwerkte telexberichten van de grote nieuwsagentschappen die hun journalisten zo strategisch mogelijk trachten te positioneren in het best gelegen hotel? Of kan het nog erger? Onze buitenlandberichtgeving is immers vaak afkomstig van de zogenaamde ‘embedded journalist’. Verslaggevers zijn dan ‘onderdeel’ van de militaire units die gestationeerd zijn in conflictgebieden. Het begrip dook voor het eerst op bij aanvang van de Irak oorlog in 2003. Toen reisden maar liefst rond de 800 journalisten mee met de soldaten. Wat met de journalisten met een onweerstaanbare drang naar avontuur? De moderne Kuifjes die de wereld rondreisden en zelf hun informatie verzamelden lijken nu slechts een vage herinnering. Wat met de traditie van Robert Fisk die door Osama Bin Laden zelf een ‘neutrale’ journalist werd genoemd? Geen evident compliment lijkt ons. Waar komt onze buitenlandberichtgeving vandaan en is ze nog wel objectief?

Olaf Koens is een 24-jarige freelance buitenlandcorrespondent die op eigen houtje naar Moskou is verhuisd. Zonder het vaste bureau met snelle internetverbinding, de bevallige assistent, de perskaarten, de accreditatie of hoog inkomen, maar wel met een pak lef en ambitie. Hij brengt duiding die die naam nog waardig is. De traditionele buitenlandscorrespondent is volgens hem al lang een stille dood gestorven. De toekomst ligt bij lefgozers en…Twitter.

Jorn De Cock (OVB) zou je misschien wel de tegenpool van Olaf Koens kunnen noemen. Als vaste buitenlandberichtgever bij De Standaard heeft hij wél het bureau, de perskaart en de accreditatie, maar daarnaast ook een grote beroepseer. Hij reist op dit moment, met de steun van het Fonds Pascal Decroos, vier maanden door het Midden-Oosten, meer bepaald van Beiroet naar Bagdad. In een blog op de website van De Standaard tekent hij dagelijks grote en kleine feiten op. Hij is ook auteur van De Drang van het Oosten. Een treinreis door de nieuwe EU-landen en Nieuw Radicaal Rechts in Europa.

Koen Vidal (Chef Buitenland De Morgen) modereert het gesprek.

Olaf Koens, freelancer in Moskou, stelt:

“Wie de samenleving niet van dichtbij meemaakt, wie er niet woont en de taal niet spreekt heeft geen idee van wat er zich werkelijk afspeelt. Een Zuid-Koreaanse journalist die in een bliksembezoek van twee dagen het BHV-dossier poogt te begrijpen? Wij zouden er om lachen. Maar een Nederlander die in drie dagen tijd het conflict in de Kaukasus uitlegt, zou er een prijs mee kunnen winnen.”

“In Moskou zit geen enkele Belgische journalist. Een jonge Vlaamse journalist met een portie lef, een talenknobbel, een beetje commercieel inzicht en vooral doorzettingsvermogen kan in een paar weken tijd een fulltime baan voor elkaar boksen.”

“Met de sluiting van de posten, de crisis bij de kranten en de oprukkende persbureaudiarree zien veel mensen het somber in. Dat hoeft niet. Laat de feiten over aan de persbureaus en zet het wereldwijde leger aan freelancers in om op een authentieke, onafhankelijke en doortastende manier aan nieuwsvoorziening te doen. De lezers snakken er naar, nu de Vlaamse kranten nog.”

www.vvoj.nl
www.fondspascaldecroos.org
www.mediakritiek.be

Foto's

Documenten

Lees hier het volledige pamflet van Olaf Koens.

Impressies
* "De (on-)begrensde mogelijkheden van de freelance journalist in het buitenland" door StampMedia (07.05.10)
* http://blogs.euobserver.com/friedrich/