Deze website wordt niet langer ondersteund in Internet Explorer. Update hier je browser voor een betere ervaring.

Luister

Achttien jonge Vlaamse en Nederlandse auteurs laten eeuwenoude artefacten spreken. In dit gedicht van Vicky Francken vraagt een weifelend sierharnas zijn toeschouwer: 'Waarvoor levert u nu strijd?'
Door Vicky Francken op 5 okt 2018
Tekst
Literatuur & taal
Wetenschap & geschiedenis
Schrijfresidentie Parijs
Borstzijde bij een harnas, geheel versierd met gevechtsscènes door anonieme wapensmid, uit eerste helft zeventiende eeuw. Collectie Real Armeria van Patrimonio Nacional in Madrid, inv. nr. 10000359.
Rugzijde bij een harnas, geheel versierd met gevechtsscènes door anonieme wapensmid, uit eerste helft zeventiende eeuw. Collectie Real Armeria van Patrimonio Nacional in Madrid, inv. nr. 10000360.

Tijdens de Nacht van de Geschiedenis draagt Vicky haar tekst live voor bij de onderdelen van het Spaanse sierharnas, in de expo '80 Jaar Oorlog' van het Rijksmuseum. Op 15 december staat zij op het podium bij Perdu tijdens Mais oui, Paris! in Amsterdam.

Luister

 

Pijn? Ik ken geen pijn.

 

Tenminste niet zoals mijn broeders en zusters

die werden gedragen in het vuur van de strijd.

 

Er bonkte geen angst in mijn borst,

maar trots. Fort na fort na fort.

 

Symbool was ik

en symbool ben ik gebleven.

 

Wat ziet u als u kijkt naar mij:

opgeheven hoofd, standvastigheid?

 

Bescherming, ja, tegen de tand des tijds…

Nooit zocht iemand heil bij mij.

 

Sier was ik, geen scherm, geen schild

gesmeed voor hagelregens.

 

Al was ik er nog zo op gebrand –

het beleg, de veldslag en de stad –

 

ik kwam pas achteraf van pas.

Dan mijn drager, de belager.

 

Manmoedig hield hij vol en vocht

en stond waarvoor hij stond.

 

En ik? Ik paradeerde en bestond.

Of ik ooit iets overwon …

 

Dat ik hier lig, dat u naar mij kijkt,

dat ik eindelijk eens spreken mag.

 

Waarvoor levert u nu strijd?

 

Ooit was het noodzaak, nu lijkt het mode

geharnast door straten te gaan.

 

U staart zich blind op mijn waarde

maar u vergist zich, laat mij varen.

 

Geen bescherming maakt ons mooier.

 

Stel u open. Geef u over.

 


© Marianne Hommersom

Vicky Francken

Vicky Francken (1989) is dichter en vertaler. Ze studeerde Frans en Vertaalwetenschap aan de Universiteit Utrecht en haar gedichten werden gepubliceerd in onder meer Hollands Maandblad, Revisor, Tirade en Het Liegend Konijn. Haar debuutbundel Röntgenfotomodel verscheen in 2017 bij de Bezig Bij. De bundel werd bekroond met de C. Buddingh’-prijs en won de Jo Peters Poëzieprijs 2018.

 

 

Oude werken, jonge schrijvers

 

Jonge Vlaamse en Nederlandse auteurs die eeuwenoude artefacten laten spreken. In korte poëzievoordrachten en prozavertellingen laten zij de unieke stemmen horen van kletterend wapentuig, ingetogen schilderingen en verrassende voorwerpen.

 

deBuren gaat sinds 2012 iedere zomer met een groep aanstormend schrijftalent uit de Lage Landen naar Parijs. Twee weken verblijven ze daar om over de grenzen heen elkaars werk en ideëen te leren kennen en aan nieuw materiaal te werken. De lichting van 2018 brengt een artefact uit de tentoonstelling over de Tachtigjarige Oorlog op literaire wijze tot spreken. Wat zie je door de ogen van de mensen aan de rand van een schilderij? Hoe klinkt de knal van een tiental kanonskogels en wat heeft het beulszwaard van Van Oldenbarnevelt ons te vertellen?



Tijdens de Nacht van de Geschiedenis bezetten de literaire talenten uit onze schrijfresidentie de expo 80 Jaar Oorlog in het Rijksmuseum. Vicky Francken dichtte over twee Spaanse harnasstukken, die te zien zijn in de zaal In Oorlog. 

 

 

Je hoort de verhalen, gedichten en reflecties ook elke doordeweekse oktoberavond in Nooit meer slapen en leest ze op de websites van Maand van de Geschiedenis en deBuren.

 

Vertel het verder: