Voor welke vrijheid vaar je?

'Join our freedom,' is de slogan van de twee weken durende Europride 2016. In Amsterdam verwelkomd men bezoekers deze dagen met de woorden: 'welcomes you to our celebration of freedom.' Aanstaande zaterdag staat in de Nederlandse hoofdstad de wereldberoemde Canal Parade op het programma en vaart men onder deze woorden door de grachten. Een week na deze botenparade van Amsterdam zal in Antwerpen de Pride Walk plaatsvinden. Hier is het motto: 'Pride, Quo Vadis?', 'Pride, what's next'. De president van Antwerp Pride, Bart Abeel, benoemt op de pagina van Antwerp Pride dat er met de komst van vele vluchtelingen alsmede LGBT-vluchtelingen een spanningsveld bestaat. Hij benadrukt daarbij de luxepositie waarin wij in het Westen hierover kunnen praten en op kunnen reflecteren. Daarbij vraagt hij zich af: 'We are justifiably proud of our “enlightened” society. But do we choose a warm glowing light or cold neon lights?'

Die LGBT-vrijheid, op welke wijze koesteren we die? Wat gebeurt er met je politieke voorkeur als je als LGBT'er bang bent dat jouw vrijheden in het geding raken? Begin juli reisde schrijver Lisa Weeda met deze vraag naar Parijs om daar onderzoek te doen naar het stemgedrag van LGBT'ers in de metropool, in september zal schrijver en D66-statenlid Ayla Schneiders hetzelfde doen in Boston en New York, waar de presidentsverkiezingen voor de deur staan. Waarom we dit doen: de politieke voorkeur van sommigen binnen de LGBT-gemeenschap verschuift. Van progressief naar conservatief en daarmee richting een homonationalistische stem.

Op 20 juli wordt Geert Wilders warm verwelkomd op een feestje van LGBTrump, een vereniging van homo's, lesbiennes en biseksuelen die Trump steunen. Tijdens de bijeenkomst in Cleveland zegt Wilders onder meer 'Stop de Islam in de VS.' Homoseksuelen voor je winnen door hen te beschermen tegen islamisering, is een tactiek van de partij. In 2014 kon zijn partij PVV volgens een exitpoll rekenen op 21% van de homoseksuele stemmers. Wilders verkondigde ook in Nederland meermaals dat moslims ons 'tolerante' land kapot maken en daarmee 'onze homo's' bedreigen. Hetzelfde gebeurt dus in Amerika, waar Trump zegt LGBT'ers wel te willen beschermen indien ze slachtoffer zijn van een terroristische aanval.

In Frankrijk, in het liberale Parijs, stemde in december 2015 meer dan 30% van de gaykoppels op Front National. Deze partij, geleid door Marine Le Pen, is de Franse equivalent van de PVV en streeft ernaar de waarden van de natie te beschermen tegen de volgens hen opkomende islamisering. Sommige Franse LGBT'ers kunnen zich vinden in het standpunt dat Frankrijk hun land blijft. De immigrant mag buiten de grens blijven. Deze vorm van stemmen draagt sinds 2007 de wetenschappelijk theoretische naam die we net al noemden: homonationalisme.

Een stroom vluchtelingen komt richting een, voor LGBT'ers, veilige omgeving. Deze vluchtelingen hebben in de meeste gevallen een geloofsovertuiging die ogenschijnlijk botst met jouw seksuele voorkeur en dit is een ontwikkeling die jou, terecht, bang kan maken. PVV en Front National zijn partijen die dat gevoel van angst capteren in campagnes. Maar voor homo-emancipatie in het algemeen doen deze partijen weinig. Op de lange termijn, wanneer het echt benauwd zou kunnen worden, krijg je bij een conservatieve partij weinig terug voor je stem. De progressieve partijen die homo-emancipatie als een punt op hun agenda hebben en streven naar inclusiviteit, raken daarbij in het geding of laten te weinig horen.

Wij ervaren deze homonationalistische tendens in ons land als een pijnlijke paradox. Een tendens die we overigens in Vlaanderen minder zien en horen in politieke uitingen. De conservatievere partijen Vlaams Belang en N-VA doen vooralsnog niet aan 'anti-islam' uitspraken, waarbij LGBT'ers als pion worden gebruikt. Een partij als N-VA hanteert zelfs een redelijk inclusieve agenda, waar de LGBT'er ook onderdeel van is en dan niet als speelbal, maar gewoon als politiek lichaam.

Sommige LGBT'ers in Nederland uit angst hun vrijheid 'beschermen' met een conservatieve stem, wij vragen ons af wat zij voor toekomst zien: een progressieve en verbindende, waar uiteindelijk iedereen vrijheid geniet. Of een conservatieve en xenofobe toekomst, waar een LGBT'er de speelbal 'onze homo' is en er een muur om vrijheid heen staat. In Amsterdam lees je: join our freedom, en in België: 'what's next'. Bij dat laatste motto zou men meer stil moeten staan, zowel als stemmer, politicus, LGBT'er, en als mens in het algemeen. Vraag je af voor welke vrijheid je staat en door wie je je daarin wilt laten vertegenwoordigen.

Ayla Schneiders en Lisa Weeda

Dit artikel kwam tot stand op basis van een residentieproject van het Vlaams-Nederlandse Huis deBuren in samenwerking met de Stichting Biermans-Lapôtre.

Meer weten over het residentieproject van deBuren? Klik hier.