Speech Battle 2015 | Winnaar Afke Vermeer

De opdracht was: 'De nieuwe Europees Commissaris voor Vluchtelingenbeleid staat bij de grens van de Europese Unie en spreekt de vluchtelingen toe. Schrijf zijn speech.' De jury selecteerde drie finalisten; hun speeches werden voorgelezen door acteur Walter Bart (Wunderbaum) waarna het publiek mocht bepalen wie de beste speech had geschreven.

Beluister de speech voor de Europees Commissaris voor Vluchtelingenbeleid door Afke Vermeer

Toen ik ... klein was, hadden we elke avond een ritueel, mijn vader en ik. Als ik mijn eenentwintig bismillah's had gezegd en hij me in bed had gestopt, ging hij naast me zitten en plukte met zijn duim en wijsvinger nare dromen uit mijn hoofd. Zijn vingers huppelden van mijn voorhoofd naar mijn slapen, zochten geduldig achter mijn oren, op mijn achterhoofd, en hij maakte een plopgeluid - zoals een fles die wordt ontkurkt - bij elke nachtmerrie die hij uit mijn hersenen weghaalde.

Hij stopte de dromen één voor één in een onzichtbare zak op zijn schoot en bond de zak met een touw stevig dicht. Daarna zocht hij de lucht af op zoek naar gelukkige dromen, ter vervanging van de dromen die hij had verwijderd. Ik keek toe als hij zijn hoofd een beetje hief en zijn voorhoofd fronste, terwijl zijn ogen rondzwierven, alsof hij zich inspande verre muziek te horen. Ik hield mijn adem in en wachtte op het moment dat het gezicht van mijn vader in een glimlach veranderde en hij zangerig zei: "Ah, hier heb ik er een", en van zijn hand een kom maakte waarin hij de droom opving, als een bloemblaadje dat loom van een boom dwarrelt.

Voorzichtig, heel voorzichtig - mijn vader zei dat alle goede dingen in het leven broos zijn en gemakkelijk verloren gaan - legde hij zijn handen rond mijn gezicht, wreef met zijn palmen langs mijn voorhoofd en liet geluk in mijn hoofd landen.

Dit verhaal ... Dit verhaal is niet mijn verhaal. Ik ben niet het kind, waarvan de vader zijn handen om het gezicht legt. Dit is een verhaal, of beter gezegd, een stukje uít een verhaal van Khaled Hosseini. Een schrijver die ooit zijn geboorteland Afghanistan verliet en er wegens een bloedige staatsgreep niet meer naar kon terugkeren. Een schrijver die door middel van zijn verhalen, ook óns in Europa kennis heeft laten maken met een wereld, gebouwd op zijn herinneringen aan een vreedzaam thuisland. Gebouwd op de geuren, de gebruiken, de gewoonten, uit een wereld die hij ooit zijn thuis mocht noemen.

Ook u heeft uw geboorteland verlaten. Met uw kinderen, uw vrouw of uw man. Met uw ouders of grootouders. U staat nu hier. In een land dat voor u waarschijnlijk onbekend aanvoelt. Waar de geuren, gebruiken en gewoonten ongetwijfeld anders lijken. Ongetwijfeld anders zíjn. En wellicht ... wellicht staat een aantal van u hier alleen. Alleen, omdat u de hand van uw dierbare niet meer kunt vasthouden. Graag wil ik samen met u hier een moment stilstaan bij diegenen, die u zeer na staan. Maar die helaas niet meer hier naast u staan.

Beseft u ... dat ik als Europees Commissaris voor Vluchtelingenbeleid, dat Europa en dat vele Europeanen ú nu terzijde willen staan. Dat we u binnen de grenzen van onze geboortelanden een vreedzame plek willen bieden. Maar eerlijkheid gebied me te zeggen, dat dit niet voor alle Europeanen geldt. Voor sommige mensen hier is het moeilijk voor te stellen, welke redenen iemand ertoe kunnen dwingen, huis en haard op deze manier te verlaten. Ook ikzelf ben nooit geconfronteerd met onderdrukking. Met het geweld, dat velen van u helaas wel heeft getroffen. Ik heb nooit hoeven besluiten om mijn kinderen uit bed te tillen, en te voet, per boot, per trein op weg te moeten gaan naar een onbekende bestemming. Het is als verre muziek die, zoals in het verhaal van Khaled Hosseini, een aantal Europeanen het hoofd doet heffen, hun voorhoofd doet fronsen, hun ogen doen rondzwerven.

Dat alle goede dingen in het leven, zoals de vader in Hosseini's verhaal tegen zijn dochter zegt, daadwerkelijk broos zijn. Dat alle goede dingen gemakkelijk verloren kunnen gaan. Dat beseft u waarschijnlijk terdege. En datzelfde besef is ook hier in Europa steeds beter voelbaar. Het voedt bij sommige Europeanen de bezorgdheid om het goede te verliezen, of dit verloren te zien gaan. Bezorgdheid die wordt versterkt, doordat u met zovelen tegelijk aan de Europese grenzen staat. Bezorgdheid die wordt verdiept door aanslagen die hier binnen Europa hebben plaatsgevonden. Aanslagen waarbij onschuldige mensen de dood vonden en velen gewond zijn geraakt.

Ik vraag u daarom om begrip. Begrip voor de mensen die hierdoor de hand van hun dierbare ook niet meer kunnen vasthouden. Begrip voor het feit dat u hier met zovelen bent, waardoor sommigen dit als bedreigend beleven. Vertel aan hen úw verhaal. Een verhaal dat is gebouwd op uw herinneringen. Neem hen mee in uw wereld, naar uw huis en uw haard. Laat juist hen begrijpen waaróm u hier nu staat.

Ik vraag u daarnaast om geduld. Geduld omdat we zovelen van u hier een plek willen kunnen bieden. Geduld omdat we de procedure om u hier op te kunnen vangen, secuur en goed willen doorlopen. In uw belang, in het belang van alle Europeanen, in ons gezamenlijke belang.

Zoals velen in Europa, die zich in geen of in een andere religie thuis voelen ... Net als hen, zeg ook ik geen eenentwintig bismillah's voor het slapengaan. Maar als u mij toestaat, wil ik - geïnspireerd op het verhaal van Khaled Hosseini - geen spreuk, maar wel een wens voor de toekomst, aan ú opdragen.

Ik hoop dat u hier in Europa uw nachtmerries zult kunnen vangen. Dat u deze in een onzichtbare zak kunt stoppen en deze met een touw stevig dichtbindt. Dat u de lucht afspeurt naar gelukkige dromen, en die een voor een in de kom van uw hand neemt. Voorzichtig, zodat ze niet verloren gaan. Dromen die u, wanneer u weer naar uw thuisland kunt terugkeren, niet alleen in uw hoofd, maar ook in de werkelijkheid kunt en zult laten landen.

Ik dank u voor uw aandacht.

Lees of beluister ook

>> De speech van Peter Van Rompaey

>> De speech van Nadya De Beule