Vooruit met de geit

De Vlaamse Saar Fivez en Marianne Cap (samen het theatergezelschap Moeder Eik) werken in Venezuela aan een filmproject, samen met een groep jongeren met een moeilijke thuissituatie. deBuren zet hen graag in als verslaggevers ter plaatse.

Seguir adelante, steeds vooruit blijven gaan. Heel wat Venezolanen gaan opvallend flexibel om met de huidige moeilijkheden. Waar een wil is, is een weg, lijken ze te zeggen. En wij? Wij doen net zo flexibel mee!

Net zoals heel wat van onze buren hebben we ons min of meer neergelegd bij de situatie. Als we niet rechtdoor kunnen, dan nemen we maar een andere weg. Taxichauffeurs staan gemiddeld een uur vroeger op om in het centrum te zijn zodat ze alsnog op tijd aan hun dienst kunnen beginnen. Ze rekenen uiteraard een ietsiepietsie meer aan, want ook zij moeten inventief uit de hoek komen qua route, nietwaar?! Wijzelf kennen ondertussen de verschillende omwegen, weten waar de barricades zijn en houden ook voor anderen het prikkeldraad omhoog; een nieuwe vorm van hoffelijkheid in Venezuela.

Van ons geloof dat alles zich snel zou normaliseren is weinig meer over. Geregeld zijn er nog marchas of horen we dat er nieuwe barricades worden opgetrokken waardoor we onze plannen op het laatste moment veranderen of taxi-filosofisch vroeger vertrekken.

Op donderdag 10 april werden er opnieuw gesprekken georganiseerd tussen de regering en de oppositie. De hoop dat die gesprekken veel zoden aan de dijk brengen is bij vele Venezolanen miniem. Iemand zei ons dat er heel wat grote thema's zoals economie en veiligheid op tafel liggen, maar dat de leiders zich tot nu toe enkel beperkt hebben tot kibbelen en met modder gooien.
Ondanks de problemen, de schaarste, de criminaliteit ... blijft een groot deel van de vroegere chavisten achter het socialisme staan. Het probleem ligt volgens sommigen niet bij het systeem, maar bij de mentaliteit van de Venezolaan zelf die het onderuit haalt. Zo is de inschrijving aan de universiteit gratis, en krijg je daar bovendien gratis eten. Niet verwonderlijk dat er meer studenten in de refter dan in de aula zitten ... Ook als je zwanger bent, krijg je een premie van de overheid. Op zich valt er iets voor deze maatregel te zeggen, ware het niet dat mede hierdoor heel wat meisjes al op zeer jonge leeftijd zwanger zijn.

Ook al zijn we bijna halfweg (eind juli keren we terug naar België), we hebben het gevoel dat het nu pas écht begint. De interviews met het merendeel van de jongens zijn achter de rug. Cameraman Juan vertelt dat heel wat mensen liever de ogen sluiten voor wat er aan de rand van de maatschappij leeft. Wij worden echter volledig ondergedompeld in wat voor ons net het hart van Venezuela is. Via smalle wegen tronen de kinderen ons mee naar hun huis, een park en hun ‘verborgen kamp' dat grotendeels bestaat uit afval. We krijgen zelfs een heuse beatboxshow van één van de jongens. De gewenning aan de camera duurt alvast niet lang. Al na enkele vragen voelen de meesten zich vaak genoeg regisseur om 'corte!' (cut) te roepen, wat door ons vakkundig wordt genegeerd en waarna we de volgende vraag op hen afvuren. Hun antwoorden zijn tenslotte onze input voor de kortfilms.
'Ik ben arm. Altijd geweest en ik zal het altijd zijn,' zegt Jonathan duidelijk en zonder een zweem van zelfmedelijden. Het deed ons beslissen om alvast één kortfilm te wijden aan het lot en hoe we in het leven door verschillende keuzes andere wegen kunnen bewandelen.

Tijdens de repetities beseffen we weer met welk kaliber we te maken hebben. We merken dat we hen door de disturbios heel lang niet gezien hebben en dat we opnieuw moeten wennen aan hun ongebreidelde energie en de moeite die het hun kost om te luisteren en van elkaar af te blijven.
Af en toe doen ze ons dan weer versteld staan, vanwege hun eerlijkheid, maar vooral door hun geloof in de toekomst. 'De weg die ik later hoop te bewandelen is dezelfde als de weg die het uiteindelijk zal worden. Want als je optimistisch bent, dan kan je alles bereiken.' Zo simpel stelt Nixon, twaalf jaar, zich het leven voor.

Ondertussen zijn ook de locaties waar we zullen filmen bekend. Met behulp van de studenten en de hele filmploeg van Primeras Voces, waar we mee samenwerken voor de documentaire, hebben we een aantal prachtige plekken ontdekt. Een verlaten huis met vermolmde houten trap, een bijna mystiek dennenbos en een amfitheater in opbouw – al ongeveer twintig jaar ondertussen –, zullen het decor worden van de kortfilms.

We hebben nog geen seconde spijt gehad van onze keuze om er uiteindelijk un proyecto de cine van te maken. We slaan een nieuwe weg in en zien mogelijkheden om het resultaat van onze hele onderneming zowel in België als in Venezuela, en – laat ons even hardop dromen – ook in de rest van Zuid-Amerika te tonen. Het is echter allemaal heel erg nieuw voor ons. We hebben nog nooit iets met film gedaan en ook al worden we omringd door een geweldig ervaren ploeg, soms – als we heel eerlijk zijn – steekt de twijfel op. Maar dan denken we weer aan Stef Bos ('Beter gevallen dan nooit gesprongen') en doen we vol enthousiasme verder. En als we vallen, dan staan we gewoonweg weer op. Siempre seguimos adelante!

Foto's © Katja Pire en Saar Fivez

EXTRA

*  Beluister het interview met Saar Fivez in De Ochtend op Radio 1 (07.03.2014).

*  Lees ook over de voorbereidingen van Marianne en Saar:

• Beter gevallen dan nooit gesprongen (09.07.13)
• Con mucho gusto (15.07.13)
• Rollercoaster van emoties (25.07.13)
• Thuiskomst (01.08.13)

*  Venezuela 2014:

• Even geduld a.u.b. (03.03.14)
• 3-2-1 acción! (31.03.14)
• Vooruit met de geit (14.04.14)
• Het is vooral de liefde die telt (06.05.14)
• Status quo? (27.05.14)
• Daarom Venezuela! (16.06.14)